شرایط اعتراض به قرار عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری

در شاخه : آیین دادرسی طرح دعوی در دیوان عدالت اداری

اعتراض به قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی

طبق ماده 48 قانون ت.و.آ.د.د.ع.ا هرگاه رسیدگی به شکایت در صلاحیت سایر مراجع قضایی باشد شعبه دیوان با صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به مرجع مذکور ارسال و مراتب را به شاکی اعلام می نماید و چنانچه موضوع را در صلاحیت مراجع غیر قضایی بداند زمان صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به مراجع صالح ارسال می نماید مرجع اخیر مکلف به رسیدگی است صرف نظر از اینکه پیش‌بینی صدور قرار عدم صلاحیت از مرجع دیوان عدالت اداری به مراجع شبه قضایی به لحاظ صلاحیت نهایی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به موضوع شکایت از رای مراجع شبه قضایی حقوقی و منطقی به نظر نمی‌رسد لیکن نکته اصلی در خصوص قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی این است که آیا قرارهای عدم صلاحیت که از شعب بدوی صادر می‌شود قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر می باشد؟

در نگاه اول به ماده 65 قانون ت.آ.د.د.ع.ا و حکم عام مقرر در ماده مذکور چنین به نظر می رسد که قرار است عدم صلاحیت از مصادیق آرای شعب بدوی تلقی می شود و چون کلیه آرا قابل تجدید نظر خواهی است لذا قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی هم قابل تجدید نظر خواهد بود لیکن با تامل در مفاد ماده 48 قانون مذکور که بیان داشته شعبه دیوان با صدور قرار عدم صلاحیت پرونده را به مرجع ذیصلاح ایت ارسال و مراتب را به شاکی اعلام می نماید بر خلاف استنباط اولیه از ماده 65 به نظر می رسد که ماده 48 قانون ت.و.آ.د.د.ع.ا مخصص حکم عام ماده 65 بوده و قراره عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی قابل تجدید نظر نمی باشد این که به استدلال مربوط به هر یک از دو نظریه فوق می پردازیم.

1_ طرفداران نظریه اول که عقیده و قابل تجدید نظر بودن آرای عدم صلاحیت دارند استدلال مینمایند

اولا- حکم مقرر در ماده 65 قانون ت.و.آ.د.د.ع.ا با ادات عام کلیه آراء تصویب شده که مفید عموم است ثانیا حکم مقرر در ماده 48 دلالت صریح بر غیر قابل تجدیدنظرخواهی بودن قرار عدم صلاحیت ندارد بلکه صرفا مبین تکلیف شعبه پس از صدور قرار عدم صلاحیت است و منظور از قرار عدم صلاحیت مذکور در ماده 48 قرار عدم صلاحیت قطعی است یعنی شعبه دیوان پس از قطعیت قرار عدم صلاحیت صادره باید پرونده را به مرجع ذیصلاح ایت ارسال نماید بنابراین با این دلیل ماده 48 مخصص ماده 65 نبوده و جمع حکم دو ماه دلالت بر این نکته دارد که قرار عدم صلاحیت صادره از شعبه بدوی قابل تجدید نظر خواهد بود و پس از قطعیت پرونده به مرجع ذیصلاح ارسال خواهد شد.

2_ بر خلاف نظریه فوق طرفداران نظریه دوم عقیده به غیر قابل تجدید نظر بودن قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی داشته و استدلال می نمایند اولاً هر چند حکم ماده 65 عام است لیکن ماده 48 قانون مذکور مفید تخصیص حکم عام ماده 65 است زیرا در ماده 48 به صراحت بیان داشته بعد از صدور قرار عدم صلاحیت شعبه پرونده را به مرجع ذی صلاحیت ارسال می نماید و هیچ دلیلی بر اینکه شعبه مکلف به ارسال پرونده به مرجع ذی صلاحیت بعد از قطعیت قرار صادره است وجود ندارد.

ثانیا-قانونگذار در ماده 48 در مقام بیان بوده است چنانچه منظور از وی ارسال پرونده به مرجع ذی صلاحیت بعد از قطعیت قرار عدم صلاحیت باشد آن را بیان می کرد.

ثالثا- مقرر در ماده 48 اعلام داشته قرار عدم صلاحیت به شاکی ابلاغ می گردد اگر منظور وی قابل تجدیدنظر بودن رای صادره در خصوص عدم صلاحیت بود بیان می‌کرد که مراتب به شاکی یا تجدید نظر خواه اعلام می شود ولی صرفا به شاکی اشاره کرده است.

رابعاً-  از سیاق عبارت ماده 48 و با توجه به رویه معمول در قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی و همچنین با توجه به اینکه طبق ماده 65 تا رای صادره از جانب طرفین پرونده قابل اعتراض و تجدیدنظر خواهی اعلام شده چنانچه منظور مقنن قابل اعتراض بودن قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی بوده باید مقرر می‌داشت قرار صادره به طرفین ابلاغ شود حال آنکه فقط اعلام شاکی را تکلیف شعبه بیان کرده است و از طرفی چنانچه قرار عدم صلاحیت قابل اعتراض بود باید ابلاغ و اعلام به طرفین یا شاکی مقدم بر ارسال پرونده بود و الا پس از ارسال پرونده به مرجع ذی صلاحیت ابلاغ یا اعلام به شاکی به منظور اعتراض وی به قرار عدم صلاحیت نبوده و جهت اطلاع وی از نتیجه پرونده و پیگیری از مرجع ذیصلاحیت می باشد.

بنابراین با توجه به مراتب فوق به نظر می رسد که حکم ماده 48 قانون ت.و.آ.د.د.ع.ا حکم عام مقرر در ماده 65 قانون مذکور را تخصیص زده و قرار عدم صلاحیت صادره از شعب بدوی قابل تجدیدنظر نبوده و شعب تجدیدنظر صلاحیت رسیدگی به اعتراض از قرار عدم صلاحیت راندارد هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب رای وحدت رویه شماره 125 مورخ 93/2/15 قرار عدم صلاحیت را قابل تجدیدنظرخواهی تشخیص نداده است.برگرفته از صلاحیت و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری-غلامرضا مولابیگی

این مطلب کاربردی را هم بخوانید : شرایط تکلیف شعب دیوان عدالت اداری در تبعیت از رای شعبه دیگر در صدور رای