ابطال رای کمیسیون ماده 100 همسایه مجاور

در شاخه : کمیسیون ماده 100در دیوان عدالت اداری - نمونه آرای دیوان عدالت اداری درباره کمیسیون ماده 100 شهرداری

ابطال رای کمیسیون ماده 100 همسایه مجاور

بسیاری این سوال را در ذهن دارند که منظور از همسایه مجاور کیست ؟ و آیا معیار مشخصی برای تعیین همسایه مجاور وجود دارد یا خیر؟

برابر نظر مشورتی شماره 9000/200/27820/230 مورخ 1398/12/03 کمیسیون اراضی، اقتصادی و شهرسازی دیوان عدالت اداری در پاسخ به رفع ابهام از رای شماره 812 مورخ 1396/09/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری،(همسایه مجاور صرفاً، همسایه‌ ی دیوار به دیوار ملک در ابعاد اربعه آن اطلاق می گردد و به سایرین تسری ندارد ). بنابراین در تعریف همسایه مجاور بایستی گفت که:

ملک مجاور بایستی حدود اربعه آن با ملکی که در حال تخلف ساختمانی و ساخت و ساز است یکی باشد.

البته برخی از قضات نظر بر این دارند که همسایه مجاور صرف نظر از بعد مسافت یا حدود اربعه آن کسی است که از محل ساخت و ساز ملک دیگری دچار خسران و خسارت گردیده و این خسارت مستقیماً ناشی از اقدامات و فعل ناشی از ساخت و ساز مالک ملک متخلف می‌باشد بنابراین ممکن است در فرضی که ملکی حتی در چند پلاک دیگر در حال ساخت و ساز باشد همسایه دیگر با وجود این فاصله در چند پلاک از پلاک در حال ساخت خسارت سایه اندازی، اشرافیت یا مزاحمت را متحمل گردد. 

بنابراین با صرف نظر از نظر مشورتی کمیسیون دیوان عدالت اداری و آراء وحدت رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به نظر می‌رسد ذینفع همسایه مجاور کسی است که از محل ساخت و ساز ملک دیگری دچار خسارت شود اما این اطلاق بر این ندارد که هر ملکی حتی در منطقه دیگر یا محله دیگر قادر به طرح شکایت از جهت ساخت و ساز ملک فرد دیگری باشد.

بنابراین تعریف ذینفع در رویه دیوان عدالت اداری نفع یا خسارت مستقیم در اقدامات فرد دیگری محدود می‌گردد و شکایت هر شخص به عنوان ذینفع در شعب دیوان عدالت اداری در فرضی که خسارت مستقیمی به وی متوجه نگردد قابل رسیدگی در دیوان عدالت اداری نیست زیرا که مدعی العموم یا دادستان وظیفه شکایت از خسارات وارده به اهالی و اشخاص عموم مردم را بر عهده دارد. 

بنابراین ابطال رای کمیسیون ماده 100 همسایه همجوار علی الاطلاق مشروط به قیود و شرایطی است.

سوالات متداول

عمده تخلفات ملک همجوار که می‌تواند منجر به ابطال رای کمیسیون ماده 100 آن گردد کدام است؟

عمده تخلفات عبارتند از عدم رعایت اصول شهرسازی در ساخت و ساز و عدم توجه کمیسیون ماده 100 شهرداری در صدور حکم به پرداخت جریمه در حق مالک متخلف در فرضی که تخلفات به گواه مستنداتی که شاکی یا ذینفع ارائه می‌دهد مخالف اصول شهرسازی باشد.

آیا در فرضی که متخلف ساختمانی اقدام به پرداخت جریمه و عوارض ساختمانی به محض صدور حکم جریمه در کمیسیون ماده 100 نماید آیا پرداخت آن موجب حق مکتسبه برای مالک متخلف در توجیه تائید رای کمیسیون ماده 100 توسط وی در دیوان عدالت اداری خواهد شد؟

خیر طبعاً حقوق مکستبه زمانی قابل استناد خواهد بود که به طریق مشروع و قانونی تحصیل شده باشد در این موضوع مهم است که بدانید که :

اولاً -به نظر می‌رسد شهرداری مکلف است در فرضی که همسایه مجاور از ابتدا شاکی تخلفات ساختمانی ملک همجوار بوده و حتی در فرضی که رای کمیسیون ماده 100 دایر بر پرداخت جریمه به نفع مالک بوده و رای کمیسیون ماده 100 در دیوان عدالت اداری مورد اعتراض همسایه مجاور قرار گرفته از صدور پایانکار امتناع نماید تا پرونده در دیوان عدالت اداری منجر به رای قطعی گردد.

ثانیاً،-بر اساس آراء متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری هر حق مکتسبی در هر موضوعی زمانی قابل استناد است که به طریق مشروع و قانونی تحصیل شده باشد بنابراین امتیازات حاصل از اقدامات غیر قانونی در فرضی که به شرح فوق به طریق مشروع و قانونی قابل تحصیل نشده باشد قابل استناد نخواهد بود.

کدام یک از تخلفات ساختمانی همسایه مجاور قابل شکایت در دیوان عدالت اداری خواهد بود؟

معمولا تخلفاتی که منجر به ایجاد سایه اندازی، مزاحمت یا اشرافیت باشد یا حتی تخلفاتی که به عنوان پیشروی به معبر موجب مزاحمت برای همسایه مجاور یا اهالی گردد می‌تواند از مصادیق شکایت قابل رسیدگی در دیوان عدالت اداری باشد.

جمع بند

چند نکته مهم است که قبل از شکایت در دیوان عدالت اداری دانسته شود. 

اول اینکه-چنانچه نسبت به عملکرد همسایه مجاور نسبت به ساخت و ساز اعتراض دارید مناسب است از طریق اظهارنامه یا نامه ثبت دبیرخانه که به صورت کتبی مراتب اعتراض خویش را اعلام نمائید.

دوم اینکه-در همان مراحل ابتدائی ساخت، مراتب اعتراض خود را در باب تخلف ساختمانی به شهرداری اعلام کنید.

سوم اینکه-از طریق تامین دلیل کارشناس رسمی دادگستری وضع موجود و تخلفات همسایه مجاور و احیانا خساراتی که از اقدامات همسایه مجاور در ساخت و ساز به شما متحمل شده را برای طرح در دیوان عدالت اداری تهیه کنید.

و دست آخر اینکه با استفاده از خدمات وکیل مجرب و متخصص در دعاوی کمیسیون ماده 100 سهرداری دعوی خود را در دیوان عدالت اداری مطرح کنید تا امکان اخذ نتیجه بهتر برای شما فراهم شود.

باتوجه به آرای صادره از کمیسیون ماده صد، متضرر حق دارد از آرای محکومیت خود به دیوان شکایت نماید.

شعبه دوم دیوان عدالت اداری با ایراد شکلی نسبت به رد شکایت شاکی اقدام که شاکی با اعتراض به رای صادره خود را به استناد آرای صادره از ماده صد شهرداری ذینفع در پلاک موصوف دانسته و از دیوان تقاضای نقض دادنامه مذکور را نموده است که هیئت عمومی چنین اظهار نظر نموده است.

بسمه تعالی تاریخ75/2/1 شماره دادنامه 11 کلاسه پرونده 11/75

مرجع رسیدگی :هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی :آقای حسین..... موضوع شکایت و خواسته:نقض رای صادره از شعبه دوم در پرونده کلاسه 271/74 باستناد به قانون الحاق پنج تبصره به مواد 15و 18و 19 قانون دیوان عدالت اداری.

مقدمه :شاکی طی شکایت نامه تقدیمی اعلام داشته اند :نسبت به حکم شماره 290 در پرونده کلاسه 271/74 شعبه دوم دیوان محترم عدالت اداری بر خلاف موازین قانونی صادر گردیده و بالمال مخدوش می باشد می باشد ،معترض بوده و اعتراضات خود را در مهلت مقرر دو ماهه بشرح ذیل باستحضار ریاست محترم دیوان می رساند. علیرغم اینکه اینجانب به استناد و مدارک مربوطه و ایادی متعاقب مالک شرعی و قانونی عرصه رقبه موضوع حکم مزبور می باشم ،لکن چون در ماده 100 قانون شهرداری صراحتاً به اشخاص که بدون پروانه مبادرت به احداث بنا نموده اند اکتفا نموده و از طرف اعیانات را اینجانب در عرصه موصوف احداث نموده ام بنابراین ذینفع بودن اینجانب در موضوع مذکور کافی است و لازم به مدارک مالکیت رسمی نمی باشد. زیرا که اگر ذینفع نبودم چطور کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری در هر دوره ای (بدوی و تجدید نظر )اسم اینجانب را به عنوان متخلف از مقررات و ضوابط شهری در ما نحن فیه و علیه اینجانب مبادرت به صدور آراء موصوف کرده است. به چه دلیل شعبه دوم اعتراضم را به دلیل ذینفع نبودن از لحاظ شکلی رد می نماید. حکم موصوف شعبه دوم که اینجانب را به علت عدم مالکیت رسمی ذینفع ننموده و اعتراضم را بدون وارد شدن در ماهیت رد نموده ،بر خلاف ماده 100 قانون شهرداری و بند 2 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری می باشد . لذا با اجازه حاصله از تبصره دو الحاقی بماده 11 قانون دیوان عدالت اداری ،خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به طرح موضوع در هیات عمومی دیوان و نقض آن و صدور رای بر ارجاع به شعبه دیگر اقدام فرمایند.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل فردوسی پور و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره باتفاق آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای می نماید

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری

نظر به اینکه رای کمیسیون ماده صد شهرداری علیه شاکی پرونده صادر گردیده و شاکی بهر حال متضرر از رای موصوف می باشد.لذا رای معترض عنه از این جهت نقض و رسیدگی به شعبه دیگر محول می شود. رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری-اسماعیل فردوسی پور

این مطلب کاربردی را هم از دست ندهید : نمونه دادخواست اعتراض به رای کمیسیون ماده 100 شهرداری در دیوان عدالت