صفر تا صد تخلفات اداری کارمندان دولت

در شاخه : رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری

صفر تا صد  تخلفات اداری کارمندان دولت

کارمندان دولت به علت داشتن موقعیت و شغل‌شان تحت شمول مقررات و قوانین خاصی هستند و طبق قوانین مجازات عمومی به جرایم و تخلفات آن‌ها رسیدگی نمی‌شود. به همین دلیل به جای دادگاه‌های عمومی، در هیات‌های خاصی به نام هیات رسیدگی به تخلفات اداری که در مورد قانون رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان دولت است، رسیدگی می‌شود. در این مقاله قصد داریم به سازوکار این هیات، اعضای آن و نوع تخلفات کارمندان و مجازات کارمند متخلف دولت بپردازیم.

کارمند دولت کیست؟

منظور از کارمند دولت، کارمند دستگاه اجرایی است که بر اساس قوانین و مقررات در یک دستگاه اجرایی به خدمت گرفته می‌شود. اما نکته مهم اینست که تمام دستگاه‌های اجرایی در زمینه تخلفات اداری که در قانون رسیدگی به تخلفات اداری مدنظر نیستند. طبق ماده 18 این قانون کارمندانی نظیر اعضای نیروهای مسلح، قضات و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و اعضای موسسات مشمول قانون کار از بحث تخلفات اداری خارج بوده و به تخلفات آن‌ها در مراجع دیگری غیر از هیات‌ رسیدگی به تخلفات اداری رسیدگی می‌شوند.

تخلفات اداری

بابت رسیدگی به تخلفات اداری در هر یک از دستگاه‌هایی که شامل این قانون باشند هیات‌هایی تحت عنوان هیات رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان، تشکیل خواهد شد. هیات‌ ذکر شامل هیات‌های بدوی و تجدید نظر است. هیات تجدید نظر در سازمان دولتی مستقل یا در مرکز وزارتخانه است. تعدادی از دستگاه های شامل این قانون که فهرست آنها به تصویب هیات وزیران خواهد رسید، تشکیل می‌شوند و در صورت امکان دارای شعبه هایی خواهد بود.

 هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری در زمان اشتغال کارمند به تخلف ارتکابی رسیدگی و در صورت احراز وقوع تخلف، مجازات مقرر در قانون رسیدگی به تخلفات اداری را در باره او اعمال می‌کند. اما در مواردی چون بازنشسته شدن کارمند قبل از شروع یا در جریان رسیدگی و پیش از صدور رای، موجب توقف رسیدگی و پس از صدور رای محکومیت نیز مانع اعمال مجازات می‌شود.

.هم چنین در صورتی که تخلف واجد وصف مجرمانه کارمند، ریشه در زمان اشتغال داشته و کارمند بعد از بازنشستگی، در دادگاه محکومیت کیفری پیدا کند یا اینکه بعد از بازنشستگی مرتکب اعمالی شود که به موجب قانون تخلفات اداری قابل تعقیب باشد، در چنین وضعیتی امکان رسیدگی به تخلفات کارمندان بازنشسته ونیز امکان اجرای مجازات های اداری درباره آنان وجود خواهد داشت.

تخلفات اداری شامل چه مواردی می‌شود؟

بعضی از تخلفات اداری برای شما عزیزان آورده شده است:

·        اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی و اداری داشتن

·        زدن تهمت و افترا، هتک حیثیت

·        نقض مقررات و قوانین مربوطه

·        ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع، انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آن‌ها بدون دلیل

·        اخاذی و اختالس

·        اعمال غرض، تبعیض و روابط غیراداری در اجرای مقررات و قوانین نسبت به اشخاص

·        ترک خدمت در بین ساعات موظف اداری

·        تکرار در تاخیر ورود و خروج به محل خدمت بدون کسب مجوز

·        وارد کردن خسارات به اموال دولتی ،تسامح در حفظ اموال و اسناد و وجوه دولتی

·        افشای اسناد و اسرار محرمانه اداری

·        تماس و ارتباط غیرمجاز با اتباع بیگانه

·        سرپیچی کردن از اجرای خواسته‌ مقام‌های بالاتر در حدود وظایف اداری

·        سهل انگاری در انجام وظایف محول شده

·        سهل انگاری مدیران و روسا در ندادن گزارش تخلفات کارمندان تحت امر

·        در امور اداری گزارش یا گواهی خلاف واقع ارائه دهند.

·        اخذ هرگونه مالی یا گرفتن وجوهی غیر از آنچه در قـوانین و مقررات تعیین شده که در عرف رشوه خواری تلقی می شود.

·        دادن مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را نداشته یا خودداری از دادن مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن‌را دارند.

·        تعطیل خدمت در اوقات مقرر اداری

·        رعایت نکردن حجاب و شئون و شعایر اسلامی

·        نگهداری، اختفاء، توزیع، حمل و خرید و فروش، اعتیاد به مواد مخدر

·        داشتن شغل دولتی دیگر به استثنای سمت‌های آموزشی و تحقیقاتی

·        هر نوع استفاده غیرمجاز از موقعیت شغلی، اموال و امکانات دولتی

·        مخدوش یا جعل نمودن و دست بردن به اسناد و اوراق رسمی یا دولتی

·        دست بردن درمدارک، اوراق، سوالات، دفاتر امتحانی دست بردن. افشای و تعویض سوالات امتحانی

·        دادن امتیاز یا نمره، برخالف ضوابط

·        صورت متوالی یا متناوب غیبت غیرموجه داشتن

·        سوءاستفاده از موقعیت و مقام اداری

·        توقیف، بازکردن یا بازرسی پاکت‌ و محموله‌های پستی، معدوم کردن آ‌ن‌ها و استراق سمع بدون مجوز قانونی

·        شایعه پراکنی و کارشکنی، وادار یا تحریک دیگران به کارشکنی و کم کاری، وارد کردن خسارت به اموال دولتی و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیرقانونی

·        در تظاهرات غیر قانونی، تحصن و اعتصابات شرکت داشتن. تحریک به برپایی اعتصاب، تحصن و تظاهرات غیر قانونی و وارد کردن فشارهای گروهی برای تحصیل مقاصد غیرقانونی

·        عضویت در یکی از فرقه‌های ضاله که از نظر اسلام مردود شناخته شده است یا عضویت در تشکلات فراماسونری

·        با ساواک منحله به عنوان منبع خبری یا مامور همکاری داشتن و داشتن فعالیت، دادن گزارش ضد مردمی

·        عضویت در سازمانهایی که اساسنامه آنها مبتنی بر نفی ادیان الهی است یا طرفداری و فعالیت به نفع آن‌ها

·        عضویت در گروه‌های محارب یا طرفداری و فعالیت به سود آن‌ها

اعضای هیات رسیدگی به تخلفات اداری

هیات رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان دولت، از سه عضو اصلی و یک یا دو عضو علی‌‌البدل تشکیل شده است که با حکم وزیر یا بالاترین مقام سازمان مستقل دولتی برای سه سال منصوب می‌شوند. اعضای این هیئت‌ها علاوه بر لزوم اعتقاد به دین اسلام، عمل به احکام آن، اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی باید متاهل بوده، حداقل سی سال سن داشته و دارای حداقل مدرک فوق دیپلم باشند.

علاوه بر این در این هیات باید یک نفر آشنا به مسائل حقوقی عضویت داشته باشد و دو نفر از اعضای اصلی هیات‌های بدوی و تجدیدنظر از میان کارکنان همان سازمان یا وزارتخانه با 5 سال سابقه کار دولتی باشند. حداقل دارا بودن مدرک کارشناسی حقوق به منظور آشنایی حقوقی است.

رسیدگی به تخلفات اداری توسط مقامات دیگر

قانون رسیدگی به تخلفات اداری در ماده 12 این اختیار را برای وزراء، رئیس مجلس شورای اسلامی، بالاترین مقام اجرائی سازمان‌های مستقل دولتی و سایر دستگاه‌ها و شهردار تهران به رسمیت شناخته است که چهار نوع مجازات اداری را بدون مراجعه به هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری در‌ مورد کارمندان متخلف اعمال کنند.

این چهار مجازات شامل توبیخ کتبی با درج در پرونده، اخطار کتبی بدون درج در پرونده استخدامی، انفصال موقت از خدمت از یک ماه تا یک سال، کسر حقوق و فوق‌العاده شغل تا یک سوم از یک ماه تا یک سال است. همچنین می‌توانند سه مورد اول را به معاونان خود و دو مورد اول را به استانداران، مسئولین ‌دانشگاه‌ها و مدیران کل تفویض کنند.

نحوه رسیدگی به تخلفات اداری

برای رسیدگی به تخلفات اداری افراد، هیات رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان تشکیل می‌شود. این هیات رسیدگی شامل هیات‌های بدوی و تجدیدنظر است.

1- مدیران اداری یا بازرس‌های هیات عالی نظارت طبق ماده 15 آیین نامه اجرایی در صورت شکایت، شروع به رسیدگی می‌کند.

2- رسمیت جلسه هیات با شرکت سه عضو صورت می‌گیرد.

3- تشخیص تخلف و انطباق آن با یکی از موارد درج شده در قانون بر عهده هیات است.

4- در صورتی‌که هیات صلاح بداند، پرونده به گروه تحقیق ارجاع می‌شود و طبق ماده 16 قانون آیین نامه اجرایی، کلیه کارمندان، مسئولان مربوط و مدیران کارمند متهم به ارتکاب تخلف، موضفند همکاری‌های لازم را با  هیات‌ها انجام دهند. مهلت تهیه گزارش گروه تحقیق یک ماه است. همچنین طبق ماده 14 قانون هرگاه تشخیص هیات رسیدگی مستلزم استفاده از نظر کارشناسی باشد، مورد به کارشناس ارجاع داده می‌شود.

5- پس از بررسی های لازم موارد اتهام طبق ماده 8 قانون به صورت کتبی از طریق معاونت توسعه مدیریت و منابع به متهم ابلاغ و بعد از آن طبق ماده 17 قانون ده روز مهلت برای دفاع کارمند منظور می گردد. متهم می‌تواند طبق ماده 18 و تبصره آیین نامه اجرایی قانون به منظور ارائه مدارک دفاعی تقاضای تمدید مهلت کند که در این صورت نهایتا 5 روز به او داده می‌شود.

6- رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان طبق ماده 19 آیین نامه اجرایی قانون بعد از تکمیل پرونده صورت گرفته و در صورت درخواست کتبی متهم برای دفاع حضوری هیات‌ موظف است یک بار او را برای حضور در جلسه دعوت کند.

صدور رای نهایی

1- صدور و نشاء رای هیات بعد از رسیدگی در آخرین جلسه و در غیاب متهم صورت گرفته و باید به امضاء اعضای هیات برسد.

2- در صورت عدم وجود دلایل مثبته و مستندات، حکم به برائت کارمند صادر و در غیر این صورت او طبق ماده 9 قانون، مجازات خواهد شد.

3- رای حداکثر ظرف 30 روز از تاریخ صدور آن، جهت ابلاغ به معاونت توسعه مدیریت و منابع انستیتو باید به کارمند ابلاغ شود.

4- اداره کارگزینی مکلف است در خصوص آراء قابل پژوهش درخواست اعتراض را برای رسیدگی به هیات تجدیدنظر ارسال نماید.

مجازات و تنبیه اداری

v    تنبیه و مجازات اداری برای کارمندانی که مرتکب تخلف می‌شوند، بر مبنای نوع تخلّفات عبارت است از:

v    اخطار کتبی بدون درج شدن در پرونده استخدامی فرد

v    کسر از حقوق و فوق العاده های شغلی یا عنوانهای مشابه حداکثر تا یک سوم از یک ماه تا یک سال

v    انفصال از خدمت یک ماه تا یک سال

v    تغییر محل جغرافیایی به مدت زمان یک تا پنج سال

v    توبیخ نوشته شده با درج شدن در پرونده استخدامی

v    تنزل و محرومیت کارمند متخلف از انتصاب به پست‌های مدیریتی و حساس

v    انفصال، اخراج کردن از دستگاه متبوع و انفصال دائم از خدمات دولتی

v    کاهش 1 یا 2 گروه بازنشستگی در صورت داشتن بیش از 20 سال خدمت دولتی برای کارمند زن و بیش از 25 سال برای کارمند مرد بر اساس سنوات خدمت دولتی

v    با پرداخت 30 تا 45 روز حقوق، خرید از خدمت در صورت داشتن کمتر از 20 سال سابقه خدمت دولتی در مورد کارمندان زن و کمتر از 25 سال در مورد کارمندان مرد با مبنای مربوط در قبال هر سال خدمت به تشخیص هیات صادر کننده رای

رسیدگی به پرونده از سمت هیات چقدر زمان می‌برد؟

تکمیل پرونده و تحقیقات مقدماتی جهت طرح در هیات باید سریع و درکمترین مدت زمان ممکن انجام شود. حداکثر مدت رسیدگی هر هیات به پرونده متهم از تاریخ وصول پرونده، ارجاع یا اعلام اتهام تا زمان صدور رای سه‌ ماه است و هیات‌ها موظفند ترتیبات لازم را در این زمینه اتخاذ کند.

در موارد خاص که رسیدگی نیازمند مدت زمان بیشتری داشته باشد حداکثر یک ماه به مهلت مقرر در این ماده اضافه می‌شود. اما از این قبیل موارد مراتب و دلایل لازم باید حسب مورد به اطلاع نماینده موضوع ماده 34 آیین‌نامه اجرایی برسد. عدم رسیدگی هیات‌ها در مهلت معین شده سهل‌انگاری محسوب و موضوع براساس ماده 22 قانون قابل پیگیری خواهد بود. تاریخ شروع رسیدگی به تخلفاتی که از طریق صندوق موضوع ماده 49 آیین‌نامه اجرایی واصل شده، از زمان ثبت در دفاتر هیات‌ها خواهد بود.

در چه صورتی رای هیات نقض و ابطال می‌شود؟

ابطال یا نقض آراء قطعی هیات‌ها در موارد زیر انجام می‌شود:

ü     مواردی که هیات یا یکی از اعضای آن به دلایل مندرج در ماده 7 قانون، صلاحیت رسیدگی و صدور رای را نداشته باشد.

ü     اعضای هیات‌ها واجد شرایط مقرر در ماده 6 قانون آیین اجرایی نبوده باشند.

ü     رای هیات مستند به مدارک و اسنادی است که بعد از صدور جعلی ‌بودن آن‌ها ثابت شده باشد.

ü     بعد از صدور رای، مدارک و اسناد بدست آمده که دلیل بر حقانیت درخواست‌کننده یا بی‌گناهی متهم و ثابت شود اسناد و مدارک در جریان رسیدگی مغفول‌ یا مکتوم مانده و دراختیار متهم یا هیات رسیدگی‌کننده نبوده است.

ü     دیوان عدالت اداری آراء قطعی صادره توسط هیات‌ها  را در اجرای ماده 21 قانون، نقض می‌نماید.

ü     مواردی که هیات ‌عالی نظارت به لحاظ اعمال تبعیض در اجرای و عدم رعایت قانون، ثبوت غرض مجرمانه از طریق مرجع قضایی صالحه در مورد آراء صادره و موارد دیگری که بنا به مصالحی ضروری تشخیص دهد.

ü     رای هیات در خارج از مهلت مقرر و مواعد صادر شده باشد.

دفاعیه کارمند در تخلفات اداری شامل چه نکاتی است؟

دفاعیه باید با زبان فارسی نوشته شده وحاوی نکات زیر باشد:

الف) نام و نام خانوادگی

 ب) آخرین اقامتگاه شخص

 ج) ذکر موارد و ادله‌ای که متهم برای رد اتهام هایی که به او نسبت داده شده، لازم دارد.

 د) تصاویر مدارک مورد استناد

 ه) امضاء

درموارد یاد شده دراین ماده چنانچه نقایصی وجودداشته باشد ، هیات به طورکتبی حداکثر ظرف ده روز ازتاریخ وصول، به متهم ابلاغ وازتاریخ ابلاغ به مدت پنج روز دیگر به اومهلت می دهد تانقایص را رفع نماید. عدم رفع نقایص توسط متهم درمدت یاد شده یاعدم تقدیم دفاعیه درمهلت مقرر مانع رسیدگی و صدور رای نخواهد بود.

وکیل در رسیدگی به این تخلفات اداری چه نقشی دارد؟

وکیل متخصص پرونده تخلف‌های اداری را بررسی و به آن‌ها رسیدگی می‌کند. افرادی که درگیر این موضوع هستند را مشاوره و راهنمایی می‌کند، تا بتوانند با کمترین استرس و نگرانی و به صورت قانونی از حق خودشان دفاع کنند. در حقیقت، وکلای متخصص در این حوزه با جمع‌آوری مدارک و شواهد، تنظیم لایحه دفاعیه، حضور در جلسات رسیدگی به پرونده و اعتراض به رای صادره به افراد درگیر با این موضوعات کمک می‌کنند تا بتوانند حق خودشان را زنده کنند.

همچنین، حضور وکیل پایه یک دادگستری در کنار کارمند دارای تخلف‌های اداری استرس آن‌ها را کاهش داده و به او کمک می‌کند تا با آرامش و اطمینان خاطر بیشتری مراحل پرونده را طی کرده و بی‌گناهی خودشان را ثابت کنند. اگر نیاز به مشاوره و راهنماای در این زمینه دارید ما به شما جناب آقای محمدرضا کریمی وکیل مجرب و با تجربه را معرفی می‌کنیم. راه های ارتباطی با ایشان شماره تماس‌هایی است که در زیر نگاشته شده است.

سوالات پرتکرار

1.  آیا محکومیت کارمند در دادگاه اداری به معنای اثبات جرم و محکومیت او در امر کیفری است؟

خیر، محکومیت کارمند به دلیل ارتکاب تخلف اداری تنها در محدوده مجازات‌های اداری معتبر و به معنای اثبات جرم نیست.

 2.  در صورت اثبات تخلف چه تنبیه و مجازاتی برای کارمند در نظر گرفته می‌شود؟

هیات رسیدگی به تخلفات اداری بعد از رسیدگی به اتهامات کارمند و در صورت احراز تخلف در مورد هر پرونده فقط یکی از مجازات‌های مذکور در فوق را اعمال خواهد کرد. لازم به توضیح است که تنبیهات و انفصال‌های موقت، تغییر محل خدمت، اخراج، بازخریدی، بازنشستگی و انفصال دائم قابل تجدیدنظر در هیات‌های تجدیدنظر است.

3.  وضعیت معیشت خانواده در صورت اخراج کارمند چه می شود؟

برای کارمندانی که با حکم مراجع قضایی یا با رای هیات رسیدگی به تخلفات ادرای یا هیات‌های بازسازی و پاکسازی سابق محکوم به اخراج یا انفصال دائم از خدمت دولتی شده، در صورت داشتن بیش از 15 سال سابقه خدمت و 50 سال سن به تشخیص هیات‌های تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری برای معیشت خانواده آنان مقرری ماهانه که مبلغ آن از حداقل حقوق دیگر کارمندان دولت بیشتر نباشد، برقرار می‌شود.

4. اعضای هیات چه کسانی و چه شرایطی دارند؟

هیات رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان دولت، از سه عضو اصلی و یک یا دو عضو علی‌‌البدل تشکیل شده است که با حکم وزیر یا بالاترین مقام سازمان مستقل دولتی برای سه سال منصوب می‌شوند. اعضای این هیئت‌ها علاوه بر لزوم اعتقاد به دین اسلام، عمل به احکام آن، اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی باید متاهل بوده، حداقل سی سال سن داشته و دارای حداقل مدرک فوق دیپلم باشند.

5. برای رسیدگی به اتهامات اداری باید وکیل داشته باشیم؟

وکیل متخصص در این حوزه با شرایط و چگونگی رسیدگی به پرونده‌های تخلفات اداری آشنا هستند و به شما کمک میکنند تا پرونده خودتان را با آرامش خاطر بیشتری به انجام برسانید.