متن کامل دستورالعمل اجرائی ماده ۹۹ قانون شهرداری
در شاخه : نمونه آراء و مقررات مربوط به کمیسیون ماده 99 استانداری
اساساً بر خلاف تصمیمات کمیسیون ماده 100 شهرداری که مقرره قانونی از جمله تبصرههای ماده 100 قانون شهرداری داشته و بر اساس این تبصرههای مذکور رسیدگی در کمیسیون ماده 100 شهرداری دارای نظم و نسق خاصی بوده اما در خصوص رسیدگی به تخلفات ساختمانی روستائی و از جمله کمیسیون ماده 99 که صالح به رسیدگی این تخلفات بوده هیچگونه مقرره مشخص جز تبصره دو بند 3 ماده 99 قانون شهرداری وجود نداشت بنابراین اخیراً در سال 1401 وزیر کشور اقدام به ابلاغ دستورالعملی به عنوان دستورالعمل اجرایی ماده 99 قانون شهرداری نمود که با صرف نظر از اینکه بخشهایی از این دستورالعمل در هیات عمومی دیوان عدالت اداری ابطال گردیده اما به هر حال تاثیر بسزایی در آئین دادرسی و رسیدگی این کمیسیون و ایجاد وحدت رویه برای این کمیسیونها گذاشته که بیگمان تاثیر بسزایی در آشنایی و آگاهی مالکین و عموم مردم در جهت آگاهی از نحوه رسیدگی این کمیسیون گذاشته ذیلاً جهت آشنایی و آگاهی از این دستورالعمل متن کامل آن جهت بهرهبرداری تقدیم میگردد.
اما قبل از مطالعه این دستورالعمل دانستن چند نکته در این مورد ضروری به نظر میرسد
اساساً مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی اراضی واقع در خارج از حریم شهرها میسیون ماده 99 میباشد این کمیسیون برخلاف کمیسیون ماده 100 وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختمانی واقع در روستاها را دارد
لازم است بدانید که
چند نکته مهم و کاربردی در خصوص آرای کمیسیون ماده 99 قانون شهرداری
اولاً-بر اساس رای شماره 1322 مورخ 1401/08/03 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنای محاسبه جریمه در این کمیسیون به نرخ روز زمان رسیدگی است.
بنابراین با نحوه محاسبه جرائم کمیسیون ماده 100بر اساس زمان ساخت متفاوت است.
ثانیا-بر اساس بند 9 دستورالعمل کمیسیون ماده 99 به شماره 145016 مورخ 1401/7/19 در صورت تعیین جریمه توسط این کمیسیون ، مالک مکلف
است حداکثر ظرف مدت 3 ماه نسبت به پرداخت جریمه اقدام نماید
ثالثا-برابر بند 10 همین دستورالعمل :نیز در مورد تخلفات ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی ، تجاری، صنعتی و اداری در صورتی که استنکاف ذینفع یا نماینده قانونی وی در پرداخت جریمه ،مرجع صدور پروانه مکلف است مجدداً پرونده ملک را به کمیسیون ارجاع و تقاضای رای تخریب نماید
بنابراین برخلاف رسیدگی در کمیسیون ماده 100 این کمیسیون جریمه را به نرخ روز و زمان رسیدگی تعیین مینماید و معادل 50 تا 70 درصد قیمت روز اعیانی تکمیل شده را دریافت مینمایید البته این توازن بین 50 تا 70 درصد معمولاً بستگی به این دارد که فرد مالک متخلف از اهالی همان روستا بوده یعنی به معنای دیگر بومی آن روستا است یا خیر معمولاً کمیسیون با بومیان آن روستا تعامل بیشتری میکند و مبالغ جریمه ایشان بعضاً بر اساس تجربه مشاهده میشود که به مراتب کمتر از اشخاصی است که در روستا بنایی را ساخته و صرفاً به عنوان لی موقت از آن بهرهبرداری مینمایند بنابراین در فرض صدور حکم جریمه مبنای پرداخت جریمه به همین صورت است برخلاف عوارض که در آیین نامه مالی شهرداری در مورد تقسیط عوارض تعیین تکلیف شده در باب تخصیط جرائم کمیسیون ماده 99 و یا حتی ماده 100 قانون یا مقررهای نداریم و در این مورد کمیسیون ماده 99 تکلیفی به تقسیط جرائم ندارد.
فراموش نشود بر اساس بند 5 بخشنامه انتظام بخشی به فرآیند و عملکرد کمیسیون های ماده صد قانون شهرداری مورخ 1402,11,14 که مقرر میدارد:
5- برای رسیدگی به تخلفات در اراضی کشاورزی و باغات واقع در حریم شهر در صورتی که رای کمیسیون مبنی بر جریمه باشد اخذ موافقت کمیسیون موضوع تبصره (1) ماده (1) قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها نیز ضرروی است. عدم رعایت قانون در این خصوص مشمول مجازات مصرح در تبصره (2) ماده (3) قانون مربوطه می باشد. و وفق بند 14 این بخشنامه که اشعار می دارد :
14- با توجه به اینکه وفق تبصره (2) ذیل ماده (16) قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1402 مهلت اعتراض مالک ذینفع پس از ابلاغ رای قطعی در دیوان عدالت اداری برای اشخاص داخل کشور سه ماه و برای افراد مقیم خارج از کشور شش ماه از تاریخ ابلاغ رای تعیین شده از این رو ضروری است مراتب در ذیل برگه صدور رای قطعی درج شود. مهلت اعتراض به رای کمیسیون ماده 99 در دیوان عدالت اداری هم به همین منوال سه ماه است
دستورالعمل اجرایی ماده 99 قانون شهرداری به نظر با هدف پر نمودن خلاء های قانونی راجع به آیین دادرسی کمیسیون موضوع ماده 99 قانون شهرداری و نحوه محاسبه جریمه و نیز موازین و معیارهای صدور حکم به تخریب یا جریمه وضع شده است.
بسمه تعالی
استانداران محترم سراسر کشور
سلام علیکم
پیرو ابلاغ دستورالعمل اجرائی توسط این وزارت به شماره 112096 در مورخ 1394.8.25 در مورد تبصره «2» بند «3» ماده 99» قانون شهرداری و با توجه به دادنامه شماره 2341 مورخ 1400.8.18 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و استدلال های حقوقی مورد توجه در آن دادنامه و همچنین بر اساس برخی اصلاحات صورت گرفته در حوزه تقنینی پس از ابلاغ دستور العمل مذکور از جمله شامل:
-قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 1374.12.22 و آیین نامه های مربوطه
– قانون شوراهای اسلامی شهر و روستا مصوب 1375.3.1 و اصلاحات بعدی و مصوبه اصلاحی مورخ 1396.4.20
-قانون مجازات استفاده کنندگان غیر مجاز از آب برق تلفن فاضلاب و گازه مصوب 1396.3.3
-قانون مالیات بر ارزش افزوده، مصوب 1400.3.2
-آیین نامه استفاده از اراضی احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها، مصوب 1391.2.1 و برخی اصلاحات بعدی آن
-تصویب نامه هیات وزیران به شماره 72500ت 50876 هـ مورخ 1396.6.12
-تصویب نامه هیات وزیران به شماره 128088 ت 55326 هـ مورخ 1397.9.28
لذا به منظور انتظام بخشیدن به فرایند رسیدگی به تخلفات ساختمانی و جلوگیری از هرگونه ساخت و ساز غیر محار در خارج از حریم شهرها دستورالعمل نحوه برخورد با تخلفات ساختمانی در روستاها و اراضی خارج از حریم شهرها به شرح پیوست جهت اجرا ابلاغ می گردد.
ضمنا دستورالعمل قبلی به شماره 112096مورخ 1394.8.25 ملغی خواهد بود.
احمد وحیدی
دستور العمل اجرایی تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری موضوع نامه شماره 145016 مورخ 1401.7.19 وزیر کشور
به منظور جلوگیری از هر گونه ساخت و ساز غیر مجاز و نحوه رسیدگی به تخلفات ساختمانی صورت گرفته در داخل و خارج از محدوده روستاها، شهرهای جدید (فاقد شهرداری) شهرکها و خارج از حریم شهرها، کمیسیون موضوع تبصره 2 بند 3 ماده 99 قانون شهرداری به شرح ذیل تشکیل و به ترتیب مقرر در این دستورالعمل مبادرت به رسیدگی و صدور حکم می نماید:
1-مراجع صدور پروانه در روستاها و اراضی خارج از حریم شهرها موظفند در صورت وصول اعلام تخلف از مهندسین ناظر ساختمانی و یا مشاهده تخلف شامل ساخت و ساز غیر مجاز و یا مخالف مفاد پروانه در بازدید مستمر از مناطق واقع در حوزه مسئولیت در قالب گشت های نظارتی و هر گونه گزارش اداری و مردمی توقف عملیات ساختمانی را طی اخطاریه ای به ذینفع یا نماینده قانونی وی ابلاغ نموده و موضوع را بلافاصله جهت اتخاذ تصمیم به همراه صورت مجلس و مستندات (عکس) با فیلم به دبیرخانه کمیسیون ماده 99 ارجاع نمایند.
تبصره: مدیریت و اداره دبیرخانه کمیسیون مذکور از وظایف مدیر کل دفتر فنی استانداری می باشد.
2-دبیرخانه کمیسیون موظف است پس از وصول پرونده، موضوع تخلف را به ذینفع یا نماینده قانونی وی اعلام نموده تا ظرف مدت 10 روز توضیحات خود را کتبا به دبیرخانه تسلیم نماید. دبیرخانه پس از انقضاء مدت مذکور، پرونده را به منظور اتخاذ تصمیم به کمیسیون ارجاع می نماید.
3-مهندسین ناظر ساختمانی موظفند در صورت مشاهده هر گونه تخلف ساختمانی در ساختمان هایی که با مسئولیت آنان احداث می شود مراتب را بلافاصله به مرجع صدور پروانه اعلام نمایند.
تبصره: هر گاه مهندس ناظر بر خلاف واقع گواهی نماید و با تخلف را بموقع به مرجع صدور پروانه اعلام نکند و موضوع منتهی به طرح در کمیسیون و صدور رای جریمه با تخریب گردد تخلف مهندس ناظر توسط دبیرخانه کمیسیون به شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی استان ارجاع می گردد.
4-کمیسیون در صورت لزوم می تواند از نظرات کارشناسی در رسیدگی به پرونده های ارجاعی استفاده نماید. لذا دبیرخانه کمیسیون موظف است تمهیدات لازم را در این خصوص فراهم کند.
5-کمیسیون پس از بررسی محتویات پرونده و دفاعیات ذینفع یا نماینده قانونی وی و عنداللزوم اخذ نظر کارشناسی حداکثر ظرف مدت یک ماه به صدور رای مبادرت می نماید.
6-کمیسیون با حضور کلیه اعضاء تشکیل و رسمیت می یابد و رای اکثریت اعضاء معتبر است و نظرات در صورتجلسه قید خواهد شد.
7-مرجع صدور پروانه مکلف است در صورت عدم رعایت هر یک از شرایط و بندهای مواد آیین نامه استفاده از اراضی احداث بنا و تاسیسات در خارج از حرایم شهرها و محدوده روستاها مصوب 1391.2.10 هیات وزیران در شهرهای جدید و شهرکها، عدم رعایت کاربری، ضوابط و مقررات شهرسازی طرح هادی روستایی، طرح های تفصیلی و آماده سازی و همچنین مقررات ملی ساختمان عدم رعایت اصول شهرسازی فنی و بهداشتی از کمیسیون درخواست قلع بنا و تاسیسات نماید در صورتی که تصمیم کمیسیون بر قلع تمام یا قسمتی از بنا باشد،مهلت مناسبی که بیشتر از سه (3) ماه نخواهد بود توسط کمیسیون برای اجرای رای تعیین و به نحو مقتضی به ذینفع یا نماینده قانونی وی ابلاغ می شود.(ابطال گردید)
8-هر گاه ذینفع یا نماینده قانونی وی در مهلت مقرر اقدام به قلع بنا ننماید مرجع صدور پروانه با همکاری نیروی انتظامی جمهوری اسلامی موظف به اجرای رای قلع بنا می باشد.(ابطال گردید)
9-چنانچه در بنای احداث شده توسط ذینفع یا نماینده قانونی وی کاربری ملک و کلیه اصول شهرسازی، فنی و بهداشتی و سایر مقررات مربوطه از جمله موارد آیین نامه استفاده از اراضی احداث بنا و تاسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها مصوب 1391.2.1 هیات وزیران رعایت شده باشد کمیسیون پس از اخذ تاییدیه نظام مهندسی ساختمان در خصوص استحکام بنا می تواند نسبت به جریمه معادل 50 تا 70 درصد قیمت روز اعیانی تکمیل شده بر اساس زمان وقوع تخلف اقدام نماید مالک موظف است حداکثر ظرف مدت 3ماه نسبت به پرداخت جریمه اقدام کند.(ابطال گردید)
10-در مورد تخلفات ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی، تجارتی، صنعتی و اداری در صورتی که دینفع یا نماینده قانونی وی در مهلت مقرر از پرداخت جریمه خودداری کند مرجع صدور پروانه مکلف است مجدداً پرونده ملک را به کمیسیون ارجاع و تقاضای رای تخریب نماید.(ابطال گردید)
11- دبیرخانه کمیسیون پس از تامین منابع مالی موظف است هر سال یک بار نسبت به تعیین قیمت روز اعیانی تکمیل شده به تفکیک دهستان و بخش در هر شهرستان پس از تایید هیاتی متشکل از 3 نفر از کارشناسان رسمی دادگستری اقدام نماید در غیر این صورت کمیسیون می تواند نسبت به جلب نظر کارشناس به صورت موردی با هزینه ذینفع اقدام کند.
12- تشکیل پرونده و صدور رای در ساختمان های احداث شده در اراضی فاقد سند مالکیت توسط کمیسیون دال بر مالکیت فرد متخلف نبوده و تنها به منظور رسیدگی به ساخت و ساز غیر مجاز و تعیین تکلیف تخلفات ساختمانی می باشد.
13-جرائم و عوارض وصولی موضوع این دستورالعمل حسب مورد در خصوص پرونده های ارجاعی از سوی روستاهای دارای دهیاری به حساب دهیاری مربوطه و در صورت عدم تشکیل دهیاری به حساب شورای اسلامی روستای ذیربط و در خصوص روستاهای فاقد دهیاری و شورای اسلامی به حساب فرمانداری مربوطه که وفق بند الف ماده 39 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 افتتاح گردیده است واریز می گردد.
نحوه هزینه وجوهات حاصله از جرائم واریزی به حساب دهیاری و شورای اسلامی بر اساس آیین نامه های مالی مصوب مربوطه و مبالغ واریزی به حساب فرمانداری بر اساس مکانیزم تجویز شده برای روستاهای فاقد دهیاری خواهد بود.
14- عوارض و جرائم تخلفات ساختمانی در خارج از حریم شهرها و خارج از محدوده روستاها به حساب خزانه معین استان واریز تا با نظارت معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری در جهت منویات قانونگذار مبنی بر جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز با به کارگیری نیروی انسانی تخصصی برای نظارت میدانی تامین تجهیزات و ماشین آلات، انجام امور کارشناسی پرونده ها تشکیل صحیح و به موقع جلسات پرداخت حق الجلسه اعضاء و سایر امور مرتبط با دادرسی و امور حقوقی هزینه گردد.(ابطال گردید)
15- مرجع صدور پروانه ساختمانی موظف است پس از اخذ جریمه و عوارض قانونی در خصوص املاکی که پرونده آنها در کمیسیون مذکور منجر به صدور رای جریمه شده است در صورت درخواست ذینفع یا نماینده قانونی وی حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به صدور گواهی عدم خلاف با پایان کار اقدام نماید
تبصره: این گواهی صرفا برای اعیانی بنای مذکور با حفظ کاربری زمین صادر می شود. بدیهی است در صورتی که مالک قصد توسعه و نوسازی داشته باشد باید مراحل قانونی تغییر کاربری و سایر مقررات و ضوابط را رعایت نماید.
16 کلیه دستگاه ها مکلفند از واگذاری و ارائه خدمات آب برق گاز تلفن و…. بصورت دائم ی به ساختمان هایی که بدون پروانه و یا پایان کار ساختمانی در حال احداث بوده و یا احداث شده اند خودداری نمایند. در مورد واگذاری انشعابات موقت نیز لازم است ماده 4 قانون مجازات استفاده کنندگان غیر مجاز مصوب سال 1396 رعایت گردد.
17- در مواردی که تخلف ساختمانی در اراضی مشمول قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 1374.3.31 و اصلاحات بعدی صورت گرفته باشد مرجع صدور پروانه موظف است قبل از ارسال پرونده به دبیرخانه کمیسیون نظر سازمان جهاد کشاورزی استان را اخذ نماید.
18- معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری بعنوان ناظر بر اجرای این دستورالعمل مکلف است به گونه ای برنامه ریزی و پیگیری نماید که در کمترین زمان ممکن به تخلفات ساخت و ساز رسیدگی و پرونده های ارجاعی به کمیسیون تعیین تکلیف شوند. لذا و در این راستا معاون مذکور می تواند متناسب با حجم پرونده های موجود در استان نسبت به افزایش تعداد کمیسیونها اقدام کند.
19- به دلیل عدم استقلال نهادی فرمانداری از استانداری تشکیل جلسات در محل فرمانداری در حکم استانداری محسوب می گردد و در راستای اصل تمرکز زدایی و تسهیل امور و تسریع در رسیدگی بموقع نسبت به تخلفات ساختمانی معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری می تواند محل تشکیل جلسات کمیسیون را در محل ساختمان فرمانداری تعیین و از کارکنان فرمانداری در جهت اجرای برخی وظایف دبیرخانه ای بهره برداری نماید.
20 -دبیرخانه کمیسیون در هر استان موظف است گزارش تشکیل جلسات آراء و عملکرد خود را هر سه (3) ماه یک بار به دفتر فنی و برنامه ریزی عمرانی وزارت کشور ارائه نماید.
21- استانداران، معاون توسعه و مدیریت منابع و نیز معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور مکلفند در جهت اجرای تعهدات قانونی و به منظور جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز و اداره صحیح و با کیفیت دبیرخانه کمیسیون اصلاح لازم در ساختار اداری ستاد وزارت کشور و نیز دفاتر فنی استانداری ها و فرمانداری ها معمول دارند.
این مطلب کاربردی را هم بخوانید : نمونه رای کمیسیون ماده 99 قانون شهرداری
دستورالعمل اجرائی ماده ۹۹ قانون شهرداری - نحوه رسیدگی در کمیسیون ماده ۹۹ - وکیل تخصصی کمیسیون ماده ۹۹
متن کامل دستورالعمل اجرائی ماده ۹۹ قانون شهرداری,دفتر وکالت آقای محمدرضا کریمی با دارا بودن ۲۰ سال تجربه در دعاوی کمیسیونهای ماده ۱۰۰ تخلفات ساختمانی و تخلفات ساختمانی در کمیسیون ماده ۹۹ و آشنایی به قوانین مربوطه در خدمت شماست کافی است تماس بگیرید
مشاهده صفحه اول وبسایت وکیل دیوان عدالت اداری محمد رضا کریمی